Istraživanje AMS RS: „Mosol“, „Limko“, „Vitrex“ i „Stakloper“ bez, po ljudsko zdravlje, štetnog metanola
BANJALUKA – Svega četiri od 15 proizvoda – tekućina za pranje vjetrobranskih stakala u zimskim uslovima koje se nalaze na tržištu Republike Srpske u svom sastavu ne sadrže po ljudsko zdravlje štetni metanol i to su „Mosol“, proizvod Rafinerije ulja Modriča, „Limko“, proizvod firme „Dukat“ Banjaluka, „Vitrex“, proizvod firme „Kimi“ iz Slovenije i „Stakloper“, proizvod firme „Alfa car“ iz Hrvatske.
Ovo su rezultati višemjesečnog istraživanja Auto-moto saveza Republike Srpske (AMS RS). AMS RS je istraživao prisutnost i količinu metanola u 15 proizvoda – tekućina za pranje vjetrobranskih stakala u zimskim uslovima koje se nalaze na tržištu Republike Srpske.
Metanol je veoma otrovan. Posljedice hroničnog trovanja (obično zbog udisanja para) su ciroza jetre, smetnje vida, pa čak i sljepilo, a kod akutnog trovanja može nastupiti i smrt zbog paralize centra za disanje. Može narušiti plodnost i zdravlje nerođenog djeteta (fetotoksični i teratogenski uticaji), a može oštetiti oči i centralni nervni sistem ako u organizam dospije gutanjem ili udisanjem.
Metanol izaziva umjerenu nadraženost kože. Gutanje čak i malih količina metanola može izazvati sljepilo ili smrt. Posljedice nesmrtonosnih doza mogu biti mučnina, glavobolja, bol u stomaku, povraćanje i poremećaj vida – od pomućene slike do blage osjetljivosti očiju. (Izvor: United nations Globally Harmonized System of Classification and Labeling).
Detaljnu analizu kvantitativnog sastava smjesa organskih spojeva u 15 dostavljenih, šifrovanih uzoraka obavio je Centralni ispitni laboratorij Industrije nafte INA u Zagrebu.
Prema toj analizi, proizvod „Mosol“ Rafinerije ulja Modriča, obilježen pod šifrom X13, sadrži 27,6 odsto etanola i 72,4 odsto vode. Proizvod „Limko“, firme „Dukat“ d.o.o Banjaluka, obilježen šifrom X4, sadrži 19,2 odsto etanola i 80,8 odsto vode. Proizvod Vitrex“, firme „Kimi“ d.o.o Trzin iz Slovenije, obilježen šifrom X8, sadrži 50 odsto etanola i 50 odsto vode, dok proizvod „Stakloper“ firme „Alfa car“ d.o.o Čakovec iz Hrvatske, obilježen šifrom X2, sadrži 24,9 odsto etanola i 75,1 odsto vode.
Osnovni element za nesmrzavanje tekućine za pranje vjetrobranskih stakala u uzorcima uzetim iz 11 proizvoda koji se nalaze na tržištu Republike Srpske, među kojima su jedan iz RS, dva iz Federacije BiH, pet iz Srbije, dva iz Njemačke i jedan iz Bugarske, je po ljudsko zdravlje štetni metanol.
Kako bi istraživanje sadržaja i količine metanola u zimskim tekućinama za pranje vjetrobranskih stakala bilo što objektivnije, AMS RS je formirao nezavisnu komisiju, koja je sipala uzorke u nekontaminirane flaše i obilježila ih šiframa od X1 do X15. Šifrovani uzorci poslani su na analizu u Centralni ispitni laboratorij Industrije nafte INA u Zagrebu, dok je lista sa oznakama stavljena u kovertu, zapečaćena i pohranjena u sef AMS RS do dobijanja rezultata.
Nezavisnu komisiju činili su direktor Agencije za bezbjednost saobraćaja RS Milija Radović, Mr. sc dr Renata Hadžić, urednik redakcije „Saobraćaj i mi“ Miro Gligorević, predsjednik Udruženja prevoznika za unutrašnji i međunarodni transport RS Nikola Grbić i predsjednik Pokreta potrošača RS Dragutin Bošković.